Met het overlijden van Seth Siegelaub, heeft de kunstwereld een zeer opmerkelijke figuur verloren. Hoe uiteenlopend zijn initiatieven ook waren, in alles wat hij ondernam was hij onafhankelijk en gepassioneerd, activistisch en nieuwsgierig, open en relativerend, kritisch, onderzoekend en genereus. En bovenal een fanatieke verzamelaar van boeken.
Zijn grootste bekendheid ontleende Siegelaub aan de spilfunctie die hij midden jaren zestig in het New Yorkse kunstleven had. Het werk van kunstenaars als Lawrence Weiner, Carl Andre, Robert Barry, Joseph Kosuth, Sol LeWitt, Douglas Huebler e.a. bracht hijin onorthodoxe presentaties zoals een catalogus, eendags tentoonstellingen, een briefkaart of een poster, een antwoordapparaat dat een werk in de woestijn omschrijft of het beroemde Xerox/Photocopy Book dat als een groepstentoonstelling op papier functioneerde. Een manier van werken die precies de Conceptual Art-mentaliteit ademde, in de jaren die Lucy Lippard beschreef in haar Six Years: The Dematerialization of the Art Object from 1966 to 1972.
De 55e Biennale van Venetie door de ogen van Marga van Mechelen
Mark Manders, foto Marga van Mechelen.
Dilemma's
Interviewer: Meneer Gioni, mag ik Massimiliano zeggen, u bent ten slotte de jongste curator van de Biennale en nu u zoveel tijd in New York doorbrengt, bent u vast al gewend geraakt aan het egaliserende 'you'. Ik wil graag met u de contouren van het concept voor uw Biennale bepalen en u..je..daarom een aantal dilemma's voorleggen: Freud of Jung?
Chris Evans, courtesy Galerie Juliette Jongma, Amsterdam.
Tijdens de AICA jaarvergadering op 22 mei jongstleden in Castrum Peregrini in Amsterdam werden de nominaties voor de AICA Oorkonde 2013 voor instellingen bekend gemaakt.
De jury, bestaande uit Maxine Kopsa, Maria Rus Bojan en Steven ten Thije, nomineerde vier instellingen: Casco, De Hallen Haarlem, If I Can't Dance I Don't Want To Be Part Of Your Revolution en de Rijksakademie. De AICA Oorkonde wordt wisselend jaarlijks toegekend aan een instelling, tentoonstelling en een publicatie. In 2012 werd de AICA Oorkonde uitgereikt aan de publicatie YVI Magazine; in 2011 aan de tentoonstelling Van Goghs brieven. De kunstenaar aan het woord. AICA leden zullen hun stem uitbrengen op de nominatie van hun voorkeur. De laureaat wordt dit najaar bekend gemaakt. Hieronder volgt de complete nominatietekst.
Toelichting van de jury bij de nominaties voor de AICA Oorkonde Instellingen 2013:
Waarom reikt AICA een oorkonde uit aan instellingen en beperkt het zich niet tot de hoofdtaak van kunstkritiek: het bespreken van kunstwerken en tentoonstellingen. Dit is de vraag waar elke jury voor deze oorkonde als eerste mee geconfronteerd wordt. Voor ons is het vanzelfsprekend dat in onze samenleving kunst alleen haar bijdrage kan leveren als ze is voorzien van een goed platform. Instellingen functioneren daarbij niet als schuilplaatsen voor een fragiele kunst die buiten haar veilige omheining niet zou bestaan, maar zijn de robuuste knooppunten in het maatschappelijk weefsel waar kunst publiek wordt.
In een recent artikel in NRC Handelsblad komt Robert-Jan Muller, voorzitter van AICA Nederland, aan het woord over de bezuinigingen die de kunsttijdschriften nu zo hard raken.
Zondag 26 mei organiseert Arti et Amicitiae in samenwerking met De Appel arts centre in het kader van de Manifestatie My Friend, My Enemy, My Society een symposium met als titel Tot elkaar veroordeeld? Friendly Enemies in de kunst. De manifestatie, georganiseerd door Castrum Peregrini, gaat op onderzoek uit naar de vele betekenissen van vriendschap en vijandschap en vindt op diverse plekken plaats in Amsterdam van 18 april t/m 22 juni 2013.
Met de dood van Henk Peeters is er ook een eind gekomen aan de Nulgroep. Geen officieel einde, zoals er ook nooit een officieel begin is geweest. Wel was Peeters vanaf het begin de belichaming van de Nulgroep en is dat tot zijn dood gebleven. Op zijn rouwkaart prijkte daarom de bekende O.
Op de foto's van de Hollandse Informele Groep, Groep 1 en de Nulgroep zien we steeds vier kunstenaars: Armando, Jan Hendrikse, Henk Peeters en Jan Schoonhoven. Herman de Vries ontbreekt doorgaans maar was in de eerste jaren wel bij deze groepen betrokken. Alle vijf deden in 1962 mee aan de eerste internationale Zerotentoonstelling in het Stedelijk Museum in Amsterdam, maar op de belangrijke internationale tentoonstellingen in het Haags Gemeentemuseum in 1964 en het Stedelijk Museum Amsterdam in 1965 waren er nog drie over: Armando, Schoonhoven en Peeters.
Groepsfoto Nul-groep bij de tentoonstelling 'Avantgarde '61' in Trier. V.l.n.r.: Jan Henderikse, Jan Schoonhoven, Armando en Henk Peeters. Foto Hermann Bartels.
Peeters was curator van deze tentoonstellingen, zoals van alle Nultentoonstellingen in die jaren, maar ook van enkele, latere Zero-retrospectieven. De beeldvorming rond de Nulgroep is in belangrijke mate door hem bepaald; die identiteit kan dan ook het beste aan de hand van zijn werk beschreven worden. Armando's werk ging al snel een heel andere, expressieve kant uit, terwijl het werk van Schoonhoven eerder iets tijdloos had; aan hem kleefde minder het tegendraadse van Peeters en de Nulgroep. Peeters was het die met de Fluxus kunstenaars Stanley Brouwn, Wim T. Schippers en Willem de Ridder de kunst en de kunstinstituten een hak wilde zetten, maar tegelijk de samenwerking zocht met de streng-formalistisch gerichte kunstenaars van de Duitse Zerogroep en de Groupe de recherche d'art visuel. Hij had iets ongrijpbaars, zijn boute uitspraken iets controversieels, maar zijn humor bleef het onweerstaanbare glijmiddel. Dat gold ook voor zijn werk, dat inherent tegenstrijdig was. Modernistisch aan de ene kant, aan de andere kant ook (neo-)realistisch en avant-gardistisch. Neutraal, maar ook erotisch of pamflettistisch. Onpersoonlijk en tegelijk 'gemerkt' of 'gepatenteerd', zoals dat naar voren kwam in het etiket achter op zijn werken. Toen de oorspronkelijke Nulwerken tot prototypes verklaard werden, kon je alleen nog een werk uit een reeks kopen met een ontwerpdatum en een uitvoeringsdatum. Hij had graag gezien dat zijn werk voor Hema prijzen te koop was geweest en dat hij kon leveren wat de individuele koper wenste, zoals je ook een auto koopt en tracht die een persoonlijk tintje te geven door kleur en stof naar keuze. Oude waarden als authenticiteit, uniciteit en originaliteit werden door hem al in de jaren zestig verbeurd verklaard, al leek hij zich daar later, toen hij na een onderbreking van bijna tien jaar zijn Nulwerk weer aan de man ging brengen, toch weer aan te conformeren.
Henk Peeters, Roodbont, 2003.
De productie van de laatste tien jaar laat een groot aantal variaties op zijn oude Nulwerk zien. Oude ideeen uitgevoerd op een veel kleinere schaal dan destijds of recentelijk juist weer op grotere schaal. Belangstelling voor hem en zijn werk was er de laatste jaren volop, zoals blijkt uit de tentoonstellingen in het Stedelijk Museum Schiedam, het Haags Gemeentemuseum, de fraaie presentaties in het Van Abbemuseum en het Stedelijk Museum Amsterdam, naast diverse exposities in galeries in binnen- en buitenland. Twee jaar geleden verscheen de eerste monografie over zijn gehele oeuvre, waaruit naar voren komt dat Peeters zoveel meer was dan Nulkunstenaar, curator van de Nultentoonstellingen, intermediair en geheugen van de naoorlogse avant-garde.
Marga van Mechelen
Marga van Mechelen is bestuurslid van AICA Nederland en stelde met Jonneke Jobse de eerste monografie over Henk Peeters samen: Echt Peeters. Realist, avant-gardist. Wezep: Uitgeverij de Kunst, 2011.
Nog ruim twee maanden en dan opent de 55ste editie van de Biennale van Venetie. De kunstenaars, curatoren en thema's zijn inmiddels bekend gemaakt en zullen straks in Venetie zonder twijfel weer verbazen en verrassen. Curator Lorenzo Benedetti zal in het Nederlandse Rietveldpaviljoen Mark Manders presenteren. Negen landen nemen in 2013 voor de eerste keer deel aan de biennale (de Bahamas, Bahrein, Ivoorkust, Kosovo, Koeweit, de Maldiven, Nigeria, Paraguay en Vaticaanstad) en voor het eerst in de geschiedenis ruilen twee landen van paviljoen: Frankrijk en Duitsland.
AICA biedt u tussen 12 en 17 juni een reis naar de Biennale van Venetie aan. U reist met De Gouden Engel, de organisator die in 2012 de AICA-reis naar dOCUMENTA(13) verzorgde, met het vliegtuig naar Venetie. Daar verblijft u in een hotel in de wijk Dorsoduro, geleden nabij de Accademia. Voor AICA-leden geldt voor deze reis een gereduceerd tarief van 890 euro, en indien u zich voor half april aanmeldt 790 euro. Dit bedrag is inclusief retourvlucht, hotelverblijf (vijf nachten) en transfer tussen vliegveld en hotel per boot.
AICA-leden hebben alle benodigde informatie over deze reis inmiddels in hun e-mail ontvangen. Voor meer informatie en reserveringen kunt u direct contact opnemen met Gerard Kemna van De Gouden Engel:kemna@goudenengel.nl
Andy Warhol, After the party, 1979, colour screenprint.
In 2012 is AICA Nederland verrijkt met een groot aantal nieuwe, veelal jonge leden. AICA is daardoor gegroeid van 135 naar 170 leden. Wij willen graag een kennismaking organiseren tussen deze nieuwe leden en de andere leden tijdens een voorjaarsborrel op donderdag 28 maart.
Tijdens deze borrel, georganiseerd in Castrum Peregrini, zouden we tevens met u van gedachten willen wisselen over nieuwe initiatieven die interessant kunnen zijn voor AICA. Waar is behoefte aan, waarin AICA nog niet voorziet maar wel een rol in zou kunnen spelen? Ideeen, vanzelfsprekend ook van nieuwe leden, zijn van harte welkom!
Een van de nieuwe initiatieven waar het bestuur aan denkt, is het organiseren van een reeks AICA lezingen. De eerste zou komend najaar kunnen plaatsvinden. Hiervoor zijn we op zoek naar vier leden die deze avond inhoudelijk vorm willen geven. Wellicht heeft u een goed idee voor een spreker, is er een prangend onderwerp of wilt u zelf iets delen met anderen, wat de kunstkritiek betreft. Meer informatie volgt binnenkort.
Datum: donderdag 28 maart, 17.00 – 19.00 uur
Plaats: Castrum Peregrini, Herengracht 401, Amsterdam
Vooraf aanmelden is niet nodig.
Het bestuur van AICA Nederland hoopt u allen te zien op 28 maart.
Wesley Meuris, Museum Kiosk for Camera Services, 2008.
De schade die de subsidiestop voor kunsttijdschriften aan de kunstkritiek toebrengt wordt zichtbaar. Mr Motley is vanaf heden alleen nog maar een site. Het laatste nummer gewijd aan SEX ligt nu in de winkel. Items is tot nader order gestopt, en bezig de organisatie te ontmantelen. Het kantoor wordt ontruimd, het archief opgeheven. Of er een vervolg in andere vorm komt, is zeer ongewis. OPEN is al ontmanteld en werkt aan een toekomst in afgeslankte digitale vorm, in samenwerking met STROOM. Geen van de bij die bladen (of moet ik zeggen websites) werkende redacteuren mag nog hopen op een inkomen. De subsidiestop voor kunst- en cultuurtijdschriften is zonder genade.
Lees het stuk De M van Mohikaan van Domeniek Ruyters op de website van Metropolis M
Om het schrijven door opkomende critici te ondersteunen en te bevorderen looft AICA International voor de derde keer de AICA Aanmoedigingsprijs voor Jonge Kunstcritici uit.
Jonge Europese critici, die niet ouder zijn dan 35, worden uitgenodigd een recensie of een kort kritisch essay in te leveren over dOCUMENTA 13, dat plaatsvond in Kassel van 9 juni t/m 16 september 2012.
Zowel ongepubliceerde als gepubliceerde teksten, die in gedrukte of digitale vorm zijn verschenen, zijn welkom (wel graag de datum en naam van de publicatie vermelden). De teksten moeten in het Engels, Frans, Spaans of Duits zijn geschreven. In het laatste geval dient de auteur een samenvatting in een van de eerste drie genoemde talen bij te sluiten, aangezien deze de officiele talen van AICA zijn. De tekst mag niet langer dan 1500 woorden zijn en dient in Word te worden aangeleverd.
De deadline voor inzending is verlengd tot 8 maart 2013.
De prijs bestaat uit een reis (inclusief reis- en verblijfkosten) naar Kosice en Bratislava (Slowakije) om van 23 t/m 28 september 2013 deel te nemen aan het 46e AICA Congres. Gedurende dit symposium, getiteld "White Places, Black Holes" en georganiseerd door AICA Slowakije en AICA International, zal de winnaar een korte paper presenteren dat in zal gaan op het verschijnen van onbekende en tot nu toe minder belangrijke regio's binnen de mondiale kunstgeschiedenis.
Geinteresseerde schrijvers kunnen hun teksten sturen aan: aica.office@gmail.com
De AICA Aanmoedigingsprijs voor Jonge Kunstcritici wordt georganiseerd door de AICA Fellowship Fund Commissie. De eerste editie werd gewonnen door Franck-Hermann Ekra uit Ivoorkust, de tweede door Alessandra Simoes Paiva uit Brazilie.
Voor meer informatie over AICA International: aica-int.org
Met het overlijden van Seth Siegelaub, heeft de kunstwereld een zeer opmerkelijke figuur verloren. Hoe uiteenlopend zijn initiatieven ook waren, in alles wat hij ondernam was hij onafhankelijk en gepassioneerd, activistisch en nieuwsgierig, open en relativerend, kritisch, onderzoekend en genereus. En bovenal een fanatieke verzamelaar van boeken.
U moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.