TERREEHORST WEG ALS DIRECTEUR CENTRAAL MUSEUM

Pauline Terreehorst (foto Taco Anema)

Pauline Terreehorst, sinds 2005 directeur van het Centraal Museum in Utrecht, legt per 1 maart a.s. haar functie neer. De interim-manager Gert-Jan van der Vossen blijft voorlopig aan om de voortgang in de leiding van het museum te waarborgen.

Dit heeft het Utrechtse college van B&W gisteren per brief laten weten aan de gemeenteraad. Terreehorst zal zich op verzoek van het college gaan bezighouden met plannen voor een Rietveldmuseum in Utrecht. Dit project sluit, volgens de collegebrief aan ' bij de visie en ervaring van mevrouw Terreehorst en bij haar eerdere betrokkenheid bij dit initiatief'.

In 2007, twee jaar na haar aantreden als directeur van het Centraal Museum, werd interim-manager Van der Vossen in het museum aangesteld, om de ontevredenheid van het personeel rondom Terreehorsts functioneren op te lossen. Van der Vossen werd belast met de interne bedrijfsvoering en een veranderingsproces. Terreehorst bleef verantwoordelijk voor de artistieke leiding en de sponsorwerving.

De eindrapportage van Van der Vossen is afgerond en ligt nu bij de directeur en de ondernemingsraad van het Centraal Museum voor reactie. Blijkbaar heeft het college de uitkomst van hun reactie niet af willen wachten. Het Rietveldmuseum maakt deel uit van het zg. Museumbeleidsplan. Terreehorst gaat zich nu concentreren op, aldus de brief van B&W, 'een belangrijk initiatief dat, ook met het oog op de ambities rondom Utrecht Culturele Hoofdstad van Europa, met voortvarendheid nadere uitwerking verdient'.

IS ER TOEKOMST VOOR HET KUNSTHISTORISCH TIJDSCHRIFT?

Het is ondertussen bijna een jaar geleden dat het kunsthistorisch tijdschrift Jong Holland ophield te bestaan. Sinds het verdwijnen ervan is er in Nederland geen medium meer dat zich richt op wetenschappelijke publicaties over kunst van de twintigste eeuw. Is er nog wel behoefte aan een kunsthistorisch tijdschrift voor de nieuwste tijd? En als dat zo zou zijn, hoe zou dat tijdschrift er idealiter uit moeten zien? Wat is de stand van zaken binnen het Nederlandse taalgebied en daarbuiten? 

Aan deze vragen wordt een symposium gewijd op vrijdag 22 februari a.s. in het Van Goghmuseum te Amsterdam. Het symposium wordt georganiseerd door Onderzoekschool Kunstgeschiedenis (OSK www.onderzoekschoolkunstgeschiedenis.nl)en AICA. Er komen vertegenwoordigers van verschillende typen kunsttijdschriften aan het woord, onder wie Din Pieters (Museumtijdschrift), Dirk Pültau (De Witte Raaf) en Bart Cornelis (The Burlington Magazine). Moderator is Janneke Wesseling, voorzitter van AICA Nederland.

Het symposium start om 13.30 uur en eindigt om 17.15 uur, gevolgd door een informeel samenzijn met een drankje. Aanmelden via OSK@let.uu.nl  . Toegang is gratis. Voor het programma klik hier op Read more

UITREIKING AICA OORKONDE AAN BAK BASIS VOOR ACTUELE KUNST


Aernout Mik: Scapegoats, 2006, Installatie in BAK, Utrecht

De AICA Oorkonde 2004-2006 wordt op zondagmiddag 3 februari uitgereikt aan BAK, basis voor actuele kunst. Ter gelegenheid van de uitreiking hebben AICA en BAK een programma georganiseerd waarin Irit Rogoff, Professor of Visual Cultures aan het Goldsmith College van de University of London een lezing houdt onder de titel Taking Part. Dr. Marga van Mechelen, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en AICA lid spreekt de laudatie uit. De AICA Oorkonde wordt uitgereikt door Janneke Wesseling, voorzitter van AICA Nederland. De voertaal is Engels.

De uitreiking vindt om 15.00 uur plaats in BAK, basis voor actuele kunst. Adres: Lange Nieuwstraat 4 te Utrecht. Het officiële programma besluit om 17.00 uur met een informele bijeenkomst. Reserveren is noodzakelijk i.v.m. de beperkte zitplaatsen via info@bak-utrecht.nl of telefonisch via 030-2316125. Voor het volledige programma klik op http://www.bak-utrecht.nl/?&click[id_news]=88 

SYMPOSIUM INITIATIVE AND INSTITUTION: oproep voor lezingen en papers

Support Structure (Celine Condorelli) en Public Works (Andreas Lang) organiseren op 7 en 8 maart 2008 de conferentie Initiative and Institution. Host en medeorganisator is de London Metropolitan University, Dept. of Architecture and Spatial Design. Onderwerp van de conferentie zijn projecten in de openbare ruimte die op eigen initiatief ontstaan en hun relatie tot bestaande instituties. Onafhankelijk geïnitieerde kunst- en architectuurprojecten kunnen vaak een alternatief bieden voor bestaande politieke, economische sociale structuren en doelen. De context of procesgang wordt vanuit een andere invalshoek bekeken en levert vaak onverwachte resultaten op.

Vooral vanuit de Nederlandse praktijk van kunst en openbare ruimte lijkt deze conferentie interessant om een bijdrage te leveren. Geïnteresseerden kunnen tot 14 januari een voorstel indienen in de vorm van een lezing, paper, een performance of via beelddrager. Voor een volledige beschrijving en deadlines klik op http://www.publicworksgroup.net/initiative.html

DIRECTEUR SKOR VERTREKT

afb. Stanley Brouwn en Bertus Mulder, Het Gebouw, Leidsche Rijn, Parasite Paradise, 2003 (foto: Misha de Ridder) 

Wilfried Lentz vertrekt per 1 april 2008 als directeur van de Stichting Kunst en Openbare Ruimte (SKOR). Op deze datum opent hij een galerie in het Groothandelsgebouw te Rotterdam met als specialiteit 'research based arts'. Het bestuur van SKOR dankt in zijn bekendmaking Lentz voor zijn grote inzet en deskundige aansturing van de organisatie. Vanaf 2000, het jaar van de oprichting van SKOR en de indiensttreding van Wilfried Lentz, ondersteunde en begeidde SKOR grote kunstprojecten in de openbare ruimte. Daartoe behoren Atelier HSL, Beyond Leidsche Rijn en proeftuin Twente. Daarnaast werden in de afgelopen jaren de kunsttijdschriften Open en Mister Motley door SKOR uitgegeven. Dit jaar werd de organisatie genomineerd voor de AICA Oorkonde.

Binnenkort start het bestuur van SKOR de procedure om een nieuwe directeur aan te stellen. Voor een bezoek aan de website van SKOR klik op www.skor.nl  

HEDENDAAGSE KERSTMARKT IN DE PAVILJOENS ALMERE


foto: ijm

Museum de Paviljoens in Almere organiseert van 20 december tot en met 6 januari een Kerstmarkt onder de titel 100 X Winterdesign. Nederlandse kunstenaars en ontwerpers hebben speciaal voor deze gelegenheid hun favoriete ontwerp geselecteerd. Tijdens de kerstmarkt zijn de objecten, bedoeld voor zowel kinderen als volwassenen, te koop in het museum. Ook voor de kleine beurs schijnt er wat te vinden te zijn. 

De ontwerpers en kunstenaars die de designobjecten hebben geselecteerd voor 100 X Winterdesign zijn onder andere Yeb Wiersma, Luna Maurer, LUST, Claudia Linders, Miek Zwamborn, Etta Säfve, Pol’s Potten, Jozee Brouwer, Anna Brecht, Ian Brown, Wonderwood, Eric Wijffelaars, Maaike Roozenburg, Pär Strömberg en Kanika. De Kerstmarkt is ingericht door het Amsterdamse ontwerpbureau ijm met een knipoog naar winter en kerstsfeer. ijm Maakt gebruik van hedendaags en vintage design om een verhaal in beelden te vertellen.

Donderdag 20 december wordt de Kerstmarkt feestelijk geopend (16.00 uur) en zondag 23 december (10.00-12.00 uur) worden voor kinderen winterverhalen verteld. Verder staan speurtochten en rondleidingen op het programma. De Paviljoens belooft dat er ook glühwein en chocolademelk voorhanden zijn om de kou te verdrijven. Voor het complete programma klik op http://www.depaviljoens.nl/

 

PRESENTATIE TIJDSCHRIFT DE APPEL: 'The Stuff and nonsense issue'

afb. Hoes van de single 'Words' door F.R.David

Kunstcentrum De Appel presenteert vrijdag 14 december het tweede nummer van zijn tijdschrift F.R David, met als ondertitel The Stuff and Nonsense Issue.

Het hoofdessay van The Stuff and Nonsense Issue werd op verzoek geschreven door de Noorse kunstenaar Matias Faldbakken (1973) die naast zijn beeldend oeuvre ook als fictieschrijver een reputatie heeft opgebouwd. Faldbakken schrijft over de status, functie en positie van het schrijven in zijn werk. Het redactioneel dat Dieter Roelstraete voor F.R. David schreef constateert dat de kunstwereld van nu geconfronteerd wordt met de tirannie van communicatie, hoewel onleesbare en ontoegankelijke beelden in de kunst zelf inmiddels vanzelfsprekend geaccepteerd worden. Will Holder heeft voor F.R. David bestaande teksten gevonden van Goethe over vorm en plasticiteit in poëzie en een tekst van Martin Bormann over de toepassing van de gotische letter in het Duitse taalgebied die in 1941 werd afgeschaft. Ook bewerkte Holder een transcript van Sol Lewitt.

Uit het archief van de Appel is een selectie van ongepubliceerde brieven van James Lee Byars aan Wies Smals gekozen om, net als de inmiddels opengestelde bibliotheek, toegang te verlenen tot zijn visuele correspondentie. Verdere bijdragen aan het tijdschrift zijn afkomstig van onder (veel) meer Jonathan Meese (met een manifest over de dictatuur in de kunst), Experimental Jetset, Jeff Koons, Matt Mullican, Ann-Sofie Thomsen, Marc Nagtzaam en Steven Shearer. 

Het eerste nummer van F.R.David verscheen voorjaar 2007. Het tijdschrift wordt twee keer per jaar uitgegeven onder redactie van Ann Demeester (directeur de Appel), Edna van Duyn (redacteur publicaties de Appel), Will Holder (redactioneel ontwerper) en Dieter Roelstraete (kunstenaar, filosoof, curator).

Presentatie op vrijdag 14 december om 17.30 uur, De Appel, Nieuwe Spiegelstraat 10, Amsterdam. tel. 020-6255651

De rol van kunstcollecties: lezingen en debat

afb. Gerald van der Kaap: Fang & Limei (Kiss), Xiamen, 2002, coll. Rabobank

De Nederlandsche Bank organiseert in samenwerking met het Academisch-cultureel centrum SPUI25 op donderdag 6 december in Amsterdam een lezingen- en debatmiddag onder de titel De rol van kunstcollecties in het verleden, heden en toekomst. De bijeenkomst vindt plaats naar aanleiding van de uitgave in september jl. van de DNB publicatie Eigenlijk Eigentijds, uit de kunstcollectie van De Nederlandsche Bank. Drie deskundigen spreken over het onderwerp: Prof.dr. Claudine Chavannes-Mazel (historische context), dr. Caroline Roodenburg-Schadd (museumcollectie vs. bedrijfscollectie) en dr. Arno Witte (kwetsbaarheid van bedijfscollecties). Het debat wordt geleid door dr. Maarten Asscher.

De Vereniging Bedrijfscollecties Nederland heeft een website http://www.vbcn.nl/ , waar de meeste Nederlandse bedrijfscollecties toegelicht worden. Meer informatie hierover is te vinden in het artikel van 14 augustus jl. op deze Aica site.  

Reservering

Toegang is gratis. De capaciteit van Spui 25 is beperkt. Voor het bijwonen van de bijeenkomst dient u zich dan ook van tevoren aan te melden via SPUI2@uva.nl. Als de zaal vol is ontvangt u bericht. Mocht u verhinderd zijn dan graag afmelden.

Datum: 6 december 2007 Tijd: 17.00 – 19.00 uur

Adres: SPUI25, Spui 25-27, 1012 WX Amsterdam   http://www.spui25.nl

Kunst is een vrijplaats

Waarom we de kunst niet aan de markt mogen overlaten

Als vervolg op haar bijdrage van 22 november op deze Aica website aan het kunstsubsidie debat, pleit Anne Berk in het volgende artikel voor een grotere investering in beeldend kunstenaars en een stimulering van particuliere kunstaankopen door de overheid.

Op 17 december wordt de knoop doorgehakt. Dan beslist de Tweede Kamer hoe de subsidie voor de beeldende kunst worden verdeeld. Het Fonds BKVB en het Mondriaanfonds gaven vast een schot voor de boeg. Zij pleiten ervoor bij gelijkblijvend budget scherpere keuzes te maken. Kies voor topkunst en geef meer geld uit aan de presentatie van kunst (waarmee men doelt op meer geld voor musea). Maar daarmee wordt niet alleen de basis onder het bestaan van veel kunstenaars weggeslagen, maar komt de kunst als vrijplaats in gevaar.

Bijzondere positie kunstenaar

De boodschap kwam hard aan. In 1999, tijdens een debat bij het Ceramic Millenium stelde toenmalige directeur van het Groninger Museum ‘dat het unieke kunstwerk zijn langste tijd had gehad. Alleen in oplage geproduceerde kunst kan overleven.’ Is dat ook zo? Het Nederlands design floreert waarbij een creatief idee tot in het oneindige wordt vermenigvuldigd. Designers die zich de status van kunstenaar hebben aangemeten, maken efficiënt gebruik van het industriële produktie-apparaat. Ondertussen leiden beeldende kunstenaars een kommervol bestaan, met een inkomen van gemiddeld 900 euro bruto per maand, aldus Sandra Smallenburg in NRC 23-11-07, hetgeen overigens niets zegt over de kwaliteit.

Er heerst op dit moment een klimaat waarin het profijtbeginsel als toverwoord dient. De markt is het panacee voor alle problemen en de kunstenaar is tot cultureel ondernemer gebombardeerd, maar zijn ‘onderneming’ lijdt verlies, geven ook de Fondsdirecteuren toe. Geen wonder, gezien de historische ontwikkelingen. Maar we mogen de kunst niet aan de markt overlaten. De kunstenaar heeft een bijzondere opdracht. Read more

ALLES EN IEDEREEN IN DEBAT

Overvloed van discussies in de kunstwereld

Zelden is er in de Nederlandse kunstwereld zoveel gediscussieerd als nu. Verfrissend, na jaren van windstilte. maar waarom blijven de grote musea zo stil?

(afb. Maria Pask, Beautiful City, Münster Skulpturen Projekte 07)

Dit artikel werd eerder gepubliceerd in de Volkskrant van 15 november jl. en is hier overgenomen met vriendelijke toestemming van de Volkskrant en de auteur Rutger Pontzen.

Een kleine vier jaar geleden, tijdens haar nieuwjaarsspeech van 2004, riep Gitta Luiten op tot meer discussie in de Nederlandse kunstwereld. Want ja, volgens de directeur van de Mondriaan Stichting, werd er te weinig gedebatteerd. Nederland kende geen discours zoals in het buitenland of een intellectuele traditie daarvoor. En als er zich al iets van een debat aftekent, was haar oordeel, ‘mengen de kunstmusea zich daar al helemaal niet in,’ Waar zo’n discussie dan over behoorde te gaan? Luiten, destijds: ‘Van internationalisering tot alternatieve financiering, van het museum als kenniscentrum tot de ervaringseconomie.’ Het heeft even mogen duren, maar de woorden van Luiten zijn wel degelijk opgepikt. Níet door de grote musea – daarin heeft Luiten gelijk gekregen –, wel door de kleinere instellingen, de academies en de fondsen. In hoge mate zelfs.

Een greep uit het aanbod van dit jaar: in februari presenteerde het Fonds voor Beeldende Kunst, Vormgeving en Bouwkunst (Fonds BKVB), via een openbaar debat, zes ‘intendanten’ die het probleem van de culturele diversiteit de komende twee jaar gaan aanpakken. Kunstcentrum Witte de With in Rotterdam presenteerde dit najaar de debatserie National (Re)presentation en BAK in Utrecht het ambitieuze discussieprogramma Citizens and Subjects, als uitvloeisel van de tentoonstelling van Aernout Mik op de Biënnale van Venetië. In Het Van Abbemuseum begon afgelopen weekeinde een reeks debatten, als onderdeel van het project Be(com)ing Dutch, dat ‘onze ideeën over nationale identiteit en de huidige processen van in- en uitsluiting in Nederland onderzoekt en kritisch bevraagt’ (waarvoor het museum maar liefst 500 duizend euro casseerde van de Mondriaan Stichting). En Gitta Luiten liet onlangs weer van zich horen in een openbare brief aan de Nederlandse politiek, waarin ze meer ‘nieuwsgierigheid’ naar de mogelijkheden van globalisering bepleitte.

De Nederlandse kunstwereld wil zich blijkbaar in het openbaar manifesteren en roeren. Niet alleen, zoals te doen gebruikelijk, in tentoonstellingen, jaarverslagen en catalogi, maar in publiekelijke debatten, lezingen en theoretisch drukwerk. Zo publiceerde Rutger Wolfson, directeur van de Vleeshal in Middelburg en sinds kort ook van het International Film Festival Rotterdam, onlangs zijn tweede essay – Het museum als plek voor ideeën –, waarin hij de gebrekkige maatschappelijke rol van de Nederlandse musea belichtte. Het Amsterdamse kunstcentrum De Appel presenteerde twee weken geleden in Maison Descartes het boek Het esthetische denken van de Franse, politiek geëngageerde filosoof Jacques Rancière, aangevuld met een verzameling essays en een interview die de ‘achtergrond van Rancières denkbeelden’ zouden verduidelijken. Haast gelijktijdig kwam Witte de With met een bundel interviews met 63 (!) kunstenaars, dat een ‘tour d’horizon’ zou moeten geven van hun opvattingen over de kunstmarkt, het curatorendom en tentoonstellingen, en een antwoord op de vraag hoe ze überhaupt in de kunstwereld verzeild zijn geraakt. En alsof dat nog niet genoeg was bracht het Fonds BKVB een maand geleden het boekje De mythe van het kunstenaarschap uit van de kunsttheoreticus Camiel van Winkel – waarover vanavond, jawel, gedebatteerd gaat worden. Read more