Opdat we niet vergeten te lachen: Raymonde de Kuyper

“Wie?”, vraagt mijn moeder wanneer ik haar vertel dat ik Raymonde de Kuyper ga interviewen. “Roos, van Roos en haar mannen!”, roep ik door de telefoon. Ze had werkelijk geen idee—terwijl het programma toch zo zijn sporen heeft nagelaten in de ontwikkeling van mijn broer, zus, mijzelf en een flinke bult generatiegenoten.

Doorgaans maken volwassenen de dienst uit en daar hebben kinderen het maar mee te doen. Gelukkig was er in onze jeugd het VPRO-programma Roos en haar mannen, waarin de daadkrachtige Roos van der Zande (Raymonde de Kuyper), de rechtschapen Willem van Oorschot (Theo Schouwerwou) en ongeleid projectiel Gert-Jan van Rossum (Raymond Thiry) tegenwicht boden aan de fantasieloze grotemensenwereld door te laten zien wat het leven óók is: een gezellig explosieve en chaotische bende. Read more

Intimate Geographies – in conversation with Charbel-joseph H. Boutros and Stéphanie Saadé

In October 2019, I traveled from Amsterdam to Beirut to visit the eighth edition of Home Works, a biennial on cultural practices in Lebanon, organized by Beirut-based institution Ashkal Alwan. As the opening reception drew to a close, the streets filled with protestors who demanded political reform, the resignation of Prime Minister Saad Hariri, the improvement of Lebanon’s failing public infrastructure, and solutions to the country’s soaring debt and ongoing economic crisis. At the moment when the protests filled the city of Beirut, on October 17, I was visiting the solo exhibition The Distance Between your Eyes and the Sun by Charbel-joseph H. Boutros at Beirut Art Center. Back then, no one could have predicted that this was the only day the exhibition could be open. During the week’s protests, Ashkhal Alwan postponed the exhibitions, public lectures, and performances, and eventually, they canceled the entire edition of Home Works. In their public announcement, they stated that cultural institutions are not isolated from “civic, political, economic, and ideological contexts, but rather shaped as a result of and in response to historical events and their repercussions.” Read more

Moeder aarde centraal bij Aboriginalities in Brussel

Het Museum voor de Schone Kunst in Brussel herbergt een imposante collectie die de Westerse kunstgeschiedenis doorkruist. Niet direct de plek waar je Aboriginalkunst zou verwachten. In de tentoonstelling Aboriginalities, die de afgelopen maanden te zien was, worden ruim 150 hedendaagse schilderijen en objecten getoond. Daarbij gaan een twaalftal werken uit de moderne kunstcollectie van het museum in dialoog met de onderwerpen van deze ‘Droomtijd’-kunstenaars, aldus de bezoekersgids. Read more

How to be the Right Kind of Arsehole. A coffee with Alina Lupu

It was raining, in a figurative sense too, when I met Alina Lupu on a bench in Amsterdam.

When arranging my interview, I had apologised for only being able to buy her a coffee for her time to drink outside in the rain because of the pandemic. I had thought of an old interview Adrian Piper did with the New York Times Magazine, where the journalist had mentioned how he had dined her at one of the fanciest restaurants in Berlin — perhaps to discredit her a little, I’m still not sure. But I didn’t mention it to Lupu. I knew we were also going to talk about activism and art, but neither of us had studied at Harvard and I was not working for a prestigious media house. Read more

AICA-Salon: Laurie Cluitmans, Noortje de Leij en Luuk Vulkers over kunstkritiek

Op donderdag 8 april, van 17 uur tot ca. 18:30 uur zal de tweede digitale AICA-Salon in het teken staan van jonge kunstcritici. Dit naar aanleiding van een gesprek met 3 laureaten van de Prijs voor Jonge Kunstkritiek (PJKK), de prijs die sinds 2008 als doel heeft kunstcritici tot 35 jaar uit het Nederlandse taalgebied te stimuleren.

AICA-bestuurslid Matisse Huiskens zal in gesprek gaan met Luuk Vulkers (hoofdprijs PJKK essay 2020), Noortje de Leij (hoofdprijs essay 2018) en Laurie Cluitmans (hoofdprijs essay 2016). Hoe zijn ze te werk gegaan en wat heeft de prijs hen gebracht? Wat is volgens hen momenteel de positie van een criticus, zowel op nationaal als internationaal niveau? Of wat zou die positie moeten zijn?

Het gesprek vindt plaats via Zoom en is gratis en voor iedereen toegankelijk. Aanmelden is noodzakelijk, via deze link (installatie van Zoom op uw telefoon/computer is niet noodzakelijk)

AICA-Prijs 2020: stem op uw favoriete tentoonstelling in Nederland

Ieder jaar looft AICA Nederland een prijs uit aan afwisselend een Nederlandse instelling, tentoonstelling of publicatie van de afgelopen drie jaar. Tot en met vorig jaar heette die prijs de AICA-oorkonde, vanwege de herkenbaarheid heeft het bestuur de prijs vanaf nu omgedoopt tot AICA-prijs. Dit jaar gaat de prijs naar een in Nederland georganiseerde tentoonstelling. Een jury deed de voorselectie, de uiteindelijke keuze is aan de leden, dus aan u.

De AICA-prijs wordt dit jaar uitgereikt aan een tentoonstelling die zich op een bijzondere manier heeft onderscheiden op het gebied van beeldende kunst in de jaren 2017, 2018 en 2019. Op 30 september 2020 heeft de jury tijdens de Algemene Ledenvergadering de volgende shortlist gepresenteerd (in chronologische volgorde):

Read more

Laudatio voor Sandra Kisters door Marek Wieczorek

Bij de uitreiking van de AICA-Oorkonde 2018 aan Sandra Kisters, op vrijdag 8 maart 2019 in De Ateliers in Amsterdam, voor haar boek 'The Lure of the Biographical: On the (Self-) Representation of Modern Artists' (Valiz, 2017) sprak Marek Wieczorek, Associate Professor of Modern and Contemporary Art History aan de University of Washington, Seattle, VS, een laudatio uit, met de titel 'Levenslessen'. Daarin gaat hij in op de vraag: wat leren we van het schrijven over iemands leven? Daarbij geeft hij voorbeelden van Mondriaan en Picasso, en staat langer stil bij de studie van Benjamin Binstock over 'Vermeer's Family Secrets' en de schilderijen van Maria Vermeer. (Afbeelding links: Maria Vermeer?, Portret van een jonge vrouw, ca. 1672. New York, Metropolitan Museum)

Aangezien de laudatio oorspronkelijk in het Engels is geschreven, heeft AICA de tekst laten vertalen en de Nederlandse tekst kunt u nu in PDF hieronder downloaden.

AICA Jaarvergadering 30 september

Wanneer kunstcritici en cultuurrecensenten naast de kwestie schrijven, wanneer kunstenaars zich alleen maar naar de sterren lanceren zonder op aarde terug te keren. Wanneer politici cultuur tot historische canon en internationale top beknibbelen; op dat moment breekt de spanningsboog waarop elk samenleven vibreert. Aders slippen sluipend dicht. Leven vernauwt tot overleven.

Pascal Gielen, bij de oproep voor de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek in De Groene Amsterdammer, 30 mei 2020.

Beste leden van AICA-Nederland,

Zoals cultuursocioloog Pascal Gielen afgelopen mei al enigszins onheilspellend schreef, is er dit jaar in korte tijd veel veranderd in het cultuurlandschap. Kunstenaars, musici, theatermakers en ook critici zagen de sector niet alleen veranderen, ze maken zelf ook onderdeel uit van het landschap. Na de culturele kaalslag na de bezuinigingsronde van 2010 is het andermaal tijd voor herbezinning: welke rol kan de kunstkritiek spelen? De AICA-jaarvergadering is niet alleen een vast agendapunt voor een vereniging als de onze, het is ook een gelegenheid om samen te komen in een periode dat dit minder vanzelfsprekend voorkomt, en andere kunstcritici te zien en spreken.

Het bestuur nodig u dan ook graag uit op woensdag 30 september 2020 in het Lloyd Hotel, Amsterdam. De vergadering begint om 18:30 uur, u bent welkom vanaf 18:00 uur. Aansluitend, uiterlijk om 20:30 uur, is er een borrel en de mogelijkheid te dineren op eigen kosten. Het bestuur zal erop toezien dat iedereen voldoende afstand kan en zal houden.

Graag verzoeken we u, ook namens het Lloyd Hotel, om u zich van tevoren aan te melden per mail (aicanederland@gmail.com). U kunt ook aangeven of u wilt blijven dineren. Als het aantal aanmeldingen de capaciteit overschrijdt, dan proberen we een livestream en/of opname op te zetten.

Een aantal agendapunten:

– De nieuwe bestuursleden van AICA Nederland, Esther Darley (penningmeester), Koen Kleijn (algemeen bestuurslid) en Matisse Huiskens (secretaris) stellen zich voor.

– Naast onder andere een verslag van de off- en online activiteiten van AICA Nederland en AICA International en een presentatie van de plannen van AICA Nederland voor het komende jaar is het bestuur verheugd dat de jury voor de AICA-prijs 2020 de drie nominaties voor de categorie tentoonstellingen in de periode 2017-2019 bekend zal maken en toelichten. Alle leden van AICA Nederland kunnen hierna via e-mail hun stem uitbrengen op een van de drie tentoonstellingen, u krijgt hierover uiteraard bericht. De jury bestaat uit Steven Aalders, Machteld Leij en Sophia Zürcher.

We hopen u woensdag 30 september te zien in het Lloyd Hotel. De agenda, begroting, jaarrekening en notulen van de afgelopen jaarvergadering worden u hieraan voorafgaand nog toegezonden.

Met vriendelijke groet,

Het bestuur van AICA-Nederland

Joke de Wolf (voorzitter)

Esther Darley (penningmeester)

Matisse Huiskens (secretaris)

Koen Kleijn (algemeen bestuurslid) Arjan Reinders (algemeen bestuurslid)

Kunstkritiek onder druk. 52e AICA-conferentie in Keulen en Berlijn, oktober 2019

Met een vol programma, verdeeld over Keulen en Berlijn, nodigde AICA Duitsland alle 5000 AICA-leden in oktober uit. Het thema was actueel én universeel: Kunstkritiek in tijden van populisme en nationalisme. Alle programma-onderdelen zijn inmiddels via deze link op Youtube terug te kijken. Maar AICA-Nederland was ook fysiek aanwezig, voorzitter Joke de Wolf schreef een verslag. (klik als u de rest van het bericht niet ziet, op 'Lees verder', linksonder de foto)

Yilmaz Dziewior, directeur van het museum Ludwig in Keulen, hield naar eigen zeggen heel bewust een korte toespraak: het ging hier om de kunstkritiek, niet om het museum
Read more

Nieuwe secretaris AICA-Nederland

Goed nieuws vanuit AICA-Nederland: niet alleen de musea mogen naar alle waarschijnlijkheid vanaf 1 juni weer open, AICA-Nederland heeft vanaf vandaag ook een nieuwe secretaris, Matisse Huiskens.

Een korte introductie:

Matisse Huiskens (1994) studeerde kunstgeschiedenis aan de Universiteit Leiden en de Universiteit van Amsterdam (UvA). Hij promoveert nu aan de UvA en de Università degli studi di Salerno op de Italiaanse kunstenaar Fred Carasso (1898-1969) en de rol die hij speelde in communistische en artistieke kringen in verschillende Europese steden. Tijdens zijn studie was hij redacteur en vervolgens hoofdredacteur van Simulacrum. Recentelijk publiceerde hij artikelen en recensies in Metropolis M, Tubelight en De Witte Raaf. Naast zijn functie als secretaris bij AICA-Nederland is hij ambassadeur en geassocieerd onderzoeker bij het Koninklijk Nederlands Instituut in Rome.