AICA-Nederland zoekt penningmeester!

Het bestuur van AICA Nederland zoekt dringend een nieuwe penningmeester. Het gaat om een vrijwillige functie.

Je hoeft geen accountantdiploma te hebben, een beetje handigheid met cijfers is wel handig.

De penningmeester stelt de begroting en jaarrekening op, betaalt de lopende rekeningen en houdt de betalingen van het lidmaatschapsgeld bij. Daarnaast is de penningmeester ook lid van het bestuur, en kan dus meedenken en -organiseren van de activiteiten van AICA Nederland.

Ben je lid van AICA-Nederland (of wil je dat worden): meld het ons, op info@aicanederland.org

AICA-salon 19 april: Code-Switching (LET OP: begint om 19:30 uur!)

Code-switching is een begrip uit de taalwetenschap. Het verwijst naar het door elkaar gebruiken van meerdere talen in één tekst of context. Het komt regelmatig voor bij mensen die meerdere talen spreken en sijpelt door in nieuwe cultuuruitingen waarvan hiphop en rapmuziek de meest bekende zijn. Code-switching kan model staan voor een mondiale kunstopvatting.
Tijdens de salon worden de implicaties van dit model onderzocht. Wat betekenen meertaligheid en het spreken vanuit een gemengde culturele achtergrond voor de kunst en de kunstkritiek?We gaan in gesprek aan de hand van twee korte presentaties van Kitty Zijlmans en Arjun Chadha. Zijlmans beziet de kunstgeschiedenis vanuit een mondiaal perspectief, een visie die tot een nieuwe studierichting leidde: World Art Studies. In 2023 ontwikkelde zij een online cursus voor middelbare scholen. Tijdens de salon licht zij haar visie toe. Arjun Chadha is oprichter van het onafhankelijke tijdschrift Get Familiar, en formuleert zijn visie op kunst en cultuur aan de hand van interviews met internationale muzikanten en muziekjournalisten. Tijdens de salon spreekt hij over de totstandkoming van het blad en zijn motivatie.

Tussendoor wordt de bijzondere video Play White van Bianca Baldi getoond (2019, video: 10.45” colour, stereo). Geboren in Zuid-Afrika, werkend vanuit Brussel baseert Baldi zich in de video op studies over biomimicry, in het bijzonder van sepia’s – zeekatten of inktvissen – en haar eigen familiegeschiedenis, maar ook op literaire precedenten – zoals de roman Passing (1929) van Nella Larsen – om na te denken over raciale overgang en de instabiliteit van raciale identiteiten.

Het programma is samengesteld en wordt gemodereerd door bestuurslid Saskia Monshouwer.

Informatie over de sprekers:
Kitty Zijlmans is Emeritus Hoogleraar Hedendaagse Kunstgeschiedenis en Theorie / World Art Studies aan het Leiden University Centre for the Arts in Society. De online cursus is tot stand gekomen i.s.m. de VONKC – Vereniging Onderwijs Kunst en Cultuur 2023. Klik hier om Zijlman's afscheidsrede uit 2021 te lezen.

Arjun Chadha is oprichter van het onafhankelijke, Engelstalige tijdschrift Get Familiar, waarin de wereld wordt beschouwd vanuit raakvlakken met hiphop. Chadha werkt vanuit Amsterdam en London. Het blad kreeg twee internationale prijzen: European Independent Magazine of the year 2021 en Mercurs BeLOFte van het jaar 2020.
Bianca Baldi maakt video’s, installaties en geeft lezingen. Ze studeerde kunst aan van de Universiteit van Kaapstad, Zuid-Afrika en de Städelschule in Frankfurt, Duitsland. Baldi heeft verschillende solotentoonstellingen gehad, o.a. in de Grazer Kunstverein (Oostenrijk), Kunstverein Hamburger Bahnhof (Duitsland), en nam deel aan internationale biënnales, waaronder de 11e Afrikaanse Fotobiënnale in Bamako, Mali (2018) en de 11e Biënnale van Shanghai, China (2017).
https://www.netwerkaalst.be/publicatie/play-white/

Tijdens de AICA-Salons houden AICA-leden en/of gastsprekers een prikkelende presentatie over een actueel onderwerp dat betrekking heeft op de kunstkritiek. Daarnaast is er volop ruimte voor discussie. Aansluitend is er een borrel.

Practisch: de avond begint om 19:30 uur, inloop vanaf 19:00 uur. Locatie: Perdu, Kloveniersburgwal 86, Amsterdam

Toegang gratis, ook voor niet-AICA-leden. Aanmelden via info@aicanederland.org wordt op prijs gesteld.

'Op de barricade' Winnende tekst PJKK in Engels online bij AICA International

'Twee weken nadat het Russische leger op 24 februari 2022 Oekraïne binnenviel, dook er op Twitter een foto op van een zogenaamde ‘Anti-tank hedgehog’, een gehoekt obstakel bedoeld om tanks tegen te houden. De ijzeren ‘egel’, gefotografeerd op straat in Kiev, had nog een ander opvallend detail, er zat een museumlabel op. ‘Anti-tank hedgehog, 1941. Were used during the defense of the Kiev city’ was er in kleine witte letters op te lezen.'

Voor de tekst na deze introductie, het essay 'Op de barricade. Bewegen tussen museum en maatschappij', kreeg Lara den Hartog Jager in december 2022 een van de Basisprijzen van de Prijs voor Jonge Kunstkritiek 2022. Het juryrapport stelde: 'In haar essay zet Den Hartog Jager de socio-politieke geschiedenis van het concept van de barricade uiteen, en verbindt de paradox van de barricade met de manier waarop we over kunst en musea denken. Het is voor haar een aanzet om verder na te denken over de rol van kunst en musea buiten de museum­muren. De jury is zeer te spreken over de heldere opbouw en de manier waarop ze moeiteloos sociale en politieke gebeurtenissen verbindt aan haar reflectie op kunst en musea.'

AICA Nederland moedigt jonge kunstcritici graag aan en is daarom een van de partners van de PJKK. We lieten haar tekst vertalen naar het Engels, en AICA International plaatste het op hun site, voor een wereldwijd bereik.

De Nederlandse versie is nog steeds hier te lezen, voor de Engelse versie kunt u kijken op de site van AICA International.

 

Nieuwjaarssalon op woensdag 18 januari: prijzen in de kunstwereld (en komende Salondata)

De Prijs voor de Jonge Kunstkritiek, de Koninklijke Prijs, de Wolvecampprijs, de Sluijtersprijs,
de Buning Brongersprijs, de Thérèse Schwartzeprijs, Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst
de Volkskrantprijs, de Museumtijdschriftprijs, de Johannes Vermeerprijs en de AICA-prijs.
Aan prijzen is geen tekort in de kunstwereld. Wat is het effect van al deze prijzen? Die vraag
staat centraal tijdens de AICA-Salon op 18 januari.
Prijzen hebben ruwweg twee functies: ze kunnen een prestatie vieren of talent
aanmoedigen. Tijdens deze avond spreken we daarom met winnaars over de betekenis van
erkenning en de stimulans die een prijs voor een carrière kan zijn.
Aan een jury is het de taak om uit te maken wie aanspraak maakt op lof en aandacht. Die
taak is niet altijd eenvoudig. Welke criteria worden tijdens een juryberaad gehanteerd?
Wie is er nu tegen winnen? Misschien verbergt al die confetti wel structurele problemen in
de sector. Die kritiek is de aanleiding om na te denken hoe de kunstsector kan floreren,
waarbij de mogelijkheid om in de luwte een duurzame carrière op te bouwen belangrijkers is
dan het eenmalige toekennen van een prijs.

Onze gevierde gasten zijn:
Julia Steenhuisen (coördinator Prijs voor de Jonge Kunstkritiek)
Zoë Dankert (Schrijver en podcastmaker, dubbel winnaar van de Prijs voor de Jonge
Kunstkritiek 2022)
Paula van den Bosch (curator, juryvoorzitter Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst,
winnaar AICA Oorkonde 2007)
Vivian Mac Gillavry (Kunstenaar, antropoloog en schrijver)

Na het inhoudelijk gedeelte is deze AICA-Salon de gelegenheid om feestelijk het nieuwe jaar
in te luiden tijdens de aansluitende borrel. We hopen u te zien. Iedereen is welkom!
Aanvang programma 17:00
Inloop: 16:30
Locatie: Perdu, Kloveniersburgwal 86 Amsterdam
Aanmelden via info@aicanederland.org wordt op prijs gesteld.

Alvast voor in de agenda de data van de volgende Salons:

  • woensdag 19 april
  • donderdag 22 juni

Laudatio Paul Kempers

Op 22 juni 2022 nam de Paul Kempers de AICA-Prijs 2021 in ontvangst voor zijn boek Het gaat om heel eenvoudige dingen. Jean Leering en de kunst. Tijdens deze feestelijke gelegenheid sprak Saskia Monshouwer een laudatio uit die U hieronder kunt lezen.

Beste Paul, beste aanwezigen, beste jury,

Het is een hele eer om dit laudatio te schrijven en uit te spreken. Het gebeurt in het kader van de AICA-prijs 2021 die gewonnen werd door Paul Kempers voor de biografie, Het gaat om heel eenvoudige dingen. Jean Leering en de kunst. De AICA-prijs is een prijs die deze keer naar een vakgenoot gaat en ik heb de laudatio met veel plezier geschreven. Niet alleen omdat het gaat om een goede biografie, ook omdat ik als criticus nu eens niet de minpunten zal benadrukken, maar alle ruimte krijg om mijn collegiale bewondering en enthousiasme voor een bijzondere biografie over een bijzondere museumdirecteur te tonen. Read more

Uitreiking Prijs Jonge Kunstkritiek 2022: 15 december in Leuven

Iedere twee jaar wordt met de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek de enige prijs uitgereikt in het Nederlandse taalgebied die speciaal gericht is op jonge schrijvers van beeldende kunstkritiek. De organisatie nomineerde voor de editie van 2022 de volgende acht schrijvers: Lara den Hartog Jager, Loren Snel en Lena van Tijen in de categorie Essay, en Zoë Dankert, Laura Herman en Emma van Meyeren in de categorie Recensie. Ook wordt dit jaar een stimuleringsprijs uitgereikt in de categorie Innovatieve kunstkritische praktijken, gericht op nieuwe (digitale, experimentele, of ongebruikelijke) wegen en vertelmethodes, en daarvoor is het collectief 'Werktitel' genomineerd – Zoë Dankert en Alix de Massiac.

De prijs wordt op 15 december as uitgereikt in museum M Leuven. Zie voor meer informatie: https://jongekunstkritiek.net/nieuws

De jury van de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek 2022 staat onder leiding van Grâce Ndjako (filosoof, schrijver, vertaler en coördinator De Nieuwe Garde) en bestaat verder uit Bas Blaasse (schrijver en redacteur HART), Zeynep Kubat (schrijver, curator en redacteur Rekto:Verso), Jorne Vriens (schrijver, docent Reinwardt Academie en bestuurslid van AICA Nederland) en Joost de Vries (schrijver en adjunct hoofdredacteur De Groene Amsterdammer).

De prijs is een initiatief van Mondriaan Fonds, de Appel, Kunstinstituut Melly, Stedelijk Museum, Van Abbemuseum, M Leuven, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, Mu.ZEE en Z33 Huis voor Actuele Kunst, Design & Architectuur. AICA Nederland is een van de partners, en verzorgt de publicatie van een van de winnende teksten op de site van AICA International.

Feestelijke uitreiking AICA-Prijs 2021 op 22 juni

Op woensdag 22 juni wordt namens de leden van AICA-Nederland de AICA-Prijs 2021 uitgereikt tijdens een feestelijke ceremonie in Perdu, in het centrum van Amsterdam.

De prijs, waarvoor publicaties over kunst die verschenen in de jaren 2018, 2019 en 2020 in aanmerking kwamen, wordt uitgereikt aan Paul Kempers voor zijn boek Het gaat om heel eenvoudige dingen. Jean Leering en de kunst, uitgeven door Valiz.

De prijs heeft de vorm van een laudatio die Saskia Monshouwer, kunstcriticus en secretaris van AICA-Nederland, zal schrijven en uitspreken, en aan de laureaat overhandigen. Read more

Oekraïne en nieuwe tijdschriften op de eerste AICA-salon

Jia Wanqiu. 'A blooming branch and a bird', China, 18th-19th century. Coll. Khanenko Museum, Kyiv

Zo'n twintig AICA-leden en belangstellenden kwamen donderdagmiddag 28 april samen voor de eerste fysieke AICA-Salon sinds meer dan twee jaar.

Aangezien er bij de presentaties een aantal adressen en namen genoemd zijn, hierbij een korte samenvatting:

  • Irene de Craen is initiatiefnemer en hoofdredacteur van Errant Journal, een internationaal tijdschrift dat nadrukkelijk niet meteen over kunst gaat, maar wel relevante thema's uit de kunstwereld behandelt.
  • Domeniek Ruyters, hoofdredacteur van Metropolis M, vertelde over het plan om samen met AICA een mentorprogramma op te zetten voor beginnende, getalenteerde kunstcritici – hierover later meer
  • Anfissa Dorochenko, who is a Senior Research Fellow at the Khanenko Museum in Kyiv, and phd-student in Cultural studies at the National University of Kyiv-Mohyla Academy, but currently living in Goor, gave us a touching presentation of the current situation of the museum in Kyiv. She told us three ways in which we, as AICA and as art critics in the Netherlands, might be able to help:
      • 'Our scholars and curators are looking for opportunities to write articles about their collections and publish their research;
      • We need (to be honest, immediately!) packaging for works of art. We strive to find partners and the most convenient way to get packaging.
      • Visibility is essential to us. Several institutions and museums in Europe are already writing about us. Despite all, we are preparing an information project for Museum Day (18 may 2022) and are looking for contemporary artists to collaborate'
  • Aansluitend was er een boekenmarkt met boeken van kleine uitgeverijen: Alauda publications, Uitgeverij 1001 en Valiz
  • Mensen die op een van de bovenstaande punten willen reageren of hulp kunnen bieden, kunnen contact opnemen met het AICA-bestuur.

    Edouard Vuillard, 'La pâtisserie', from the series Paysages et intérieurs. 1899, lithography. Coll. The Khanenko Museum, Kyiv.

Uitnodiging voor een AICA-Salon op locatie

Na lange tijd kunnen we elkaar eindelijk weer zien. We nodigen u dan ook van harte uit voor een AICA-Salon op donderdag 28 april in Amsterdam.

Tijdens deze Salon zal AICA-lid Irene de Craen vertellen over Errant Journal, een recent door haar opgericht tijdschrift voor cultuur en kritiek, en Domeniek Ruyters van Metropolis M zal ook aanwezig zijn om te praten over de stand van de kunsttijdschriften in Nederland.

Ook zal er aandacht zijn voor situatie van gevluchte Oekraïense kunstcritici en kunsthistorici in Nederland en over de mogelijkheden die we als AICA-Nederland hebben om hen te ondersteunen. Speciale gast is Anfissa Doroshenko, PhD-student culturele studies en senior research fellow op het gebied van prent- en papierconservering in het Khanenko Museum in Kyiv. Anfissa verblijft nu in Goor (bij Enschede) en zal vertellen over hoe we haar en haar collega's zouden kunnen helpen.

Vervolgens is er een boekenmarkt, waar een aantal uitgevers hun meest recente kunstboeken presenteren. Natuurlijk is er uitgebreid gelegenheid tot bijpraten bij een borrel.

Toegang is voor iedereen vrij, introducees zijn dus van harte welkom.
AICA-leden krijgen een eerste drankje gratis.

De avond vindt plaats in Perdu (Kloveniersburgwal 86, Amsterdam, op 4 minuten lopen vanaf metrohalte Rokin). Inloop vanaf 17:00u, het programma start om 17:30.

We hopen u op 28 april te mogen begroeten!

Het bestuur van AICA-Nederland

Tineke Reijnders-de Groot (Franeker 1941 – Landsmeer 2022)

Door Antje von Graevenitz en Din Pieters

Tineke Reijnders is op 23 maart overleden.

AICA heeft met Tineke een bijzonder actief lid verloren, niet alleen nationaal, maar ook internationaal. Zoals zij eens bij storm op het IJsselmeer het roer van hun grote zeilboot stevig in handen hield, terwijl haar man Hans de zeilen reefde, zo was ze ook met een intens gevoel voor verantwoordelijkheid altijd bereid de AICA te besturen, conferenties te organiseren of in internationale commissies de positie van bijvoorbeeld Afrikaanse collega’s te verbeteren. Daarbij duldde ze soms geen tegenspraak of lafhartig compromis. Terwijl de AICA een Internationale Vereniging is voor kunstcritici, was dit vak oorspronkelijk niet het hare: ze studeerde aanvankelijk Franse taal- en letterkunde en stapte later over naar kunstgeschiedenis aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Naast het beeld bleef ze het geschreven woord koesteren, ze hield van kunstenaarsboekjes en zette zich mede in voor een retrospectieve van James Lee Byars getiteld The Perfect Kiss (MuHKA, Antwerpen 2018-19). Read more